به نقل از «تسنیم»

هنرمندانی که سال ۹۸ از میان ما رفتند/ از جمشید مشایخی و داریوش اسدزاده تا حسین آهی و پرویز بهرام

تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۳۴۳۰۵۰

۱۳به‌در سال ۹۸ بود که خبر دادند استاد هم رفت، بسیار غمگین شدم و همین‌طور اساتید دیگر مثل پرویز بهرام، داریوش اسدزاده، ولی‌الله شیراندامی، شهلا ریاحی، حسین آهی و دنیای بازیگری، گویندگی و دوبله برخی از هنرمندان دیگر خود را از دست داد. ۰۳ فروردين ۱۳۹۹ - ۰۱:۰۴ فرهنگی رادیو و تلویزیون نظرات - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سال 1398 با تمام موفقیت‌ها و شیرینی‌ها و تلخی‌ها هم تمام شد؛ اما هنرمندان و اساتید بنامی را هم در حوزه بازیگری، دوبله و گویندگی از دست دادیم، شخصیت‌هایی همچون جمشید مشایخی، حسین آهی، داریوش اسدزاده، پرویز بهرام، تورج شعبانخانی، ملکه رنجبر، ولی‌الله شیراندامی و شهلا ریاحی ازجمله چهره‌های شناخته‌شده فرهنگ و هنر ایران هستند که در سال گذشته رخت از جهان بربستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بازیگران:
ابراهیم آبادی، داریوش اسدزاده، ملکه رنجبر، شهلا ریاحی، علی زندی، سعید نوراللهی، ولی‌الله شیراندامی، حسین صفاریان، علی‌اصغر طبسی، رضا عبدی، علی ابوالحسنی، نصرت کریمی، نوری کسرائیان، جمشید مشایخی، اسکندر حجتی و رضا عقیلی.

تهیه‌کنندگان: 
سیدکمال طباطبایی/ مجید اوجی

گویندگان، دوبلورها و مجریان:
حسین آهی، ناصر احمدی، پرویز بهرام و مهدی علی‌محمدی.

سال با درگذشت استاد جمشید مشایخی آغاز شد؛ وقتی که سام مشایخی فرزندش به خبرنگار تسنیم  اعلام کرد که "پدرم، جمشید مشایخی بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر کشور از دنیا رفت."، چرا که این بازیگر پیشکسوت در طول تعطیلات در بستر بیماری بود و در سن 84سالگی بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت.

ششم آذرماه سال 1313 به دنیا آمد و در سیزدهمین روز فروردین‌ماه سال 98 برای همیشه با صحنه بازیگری خداحافظی کرد. همان‌طور که دوستانی چون علی نصیریان اعتقاد دارند «کمال‌الملک» و رضا تفنگچی/خوشنویس سریال "هزاردستان" جمشید مشایخی فراموش‌نشدنی و تکرارنشدنی است، خودش هم در آخرین گفتگوی خود با خبرگزاری تسنیم  هم به این نکته اشاره کرد: به خودم می‌بالم توانستم در سریال «هزاردستان» و «کمال‌الملک» به ایفای نقش بپردازم.

همچنین گفت: "هزاردستان می‌خواست قبل از انقلاب ساخته شود ولی نشد. البته که نقش رضا خوشنویس را هم برای من کنار گذاشته بود و در زمان کمال‌الملک هم گفت «این نقش برای توست. در سریال «هزاردستان» اعتقاد دارم داود رشیدی، محمدعلی کشاورز، علی نصیریان و سروش خلیلی بازی‌های ارزنده‌ای را ارائه دادند.»"

پرویز بهرام رفت/ صدایی تکرارنشدنی از اتللو تا ابوموسی اشعری

چندی بعد یعنی در ششم خردادماه خبر درگذشت هنرمند بزرگ دیگری را دادند؛ نامش پرویز بهرام است و صدایش تکرارنشدنی است. داریوش ارجمند درباره او گفت: مرحوم بهرام صدای ماندگاری بود که اگر بگویم تکرار نمی‌شود اغراق نکرده‌ام. سال‌ها باید منتظر ماند تا جانشین چنین صدای قدرتمند، چنین هنرمند خوش‌رفتار و خوش‌قریحه‌ای متولد شود.

او گفت: بهرام یک هنرمند بادانشی بود که خاک صحنه خورده بود، هم اتللو را بازی کرد و هم به‌جایش صحبت کرد. در دوبله او را به صداپیشه فرهنگی می‌شناسند چون منش هنری و صدای بی‌نظیرش مولد فرهنگ غنی ایران و ایرانی بود. امیدوارم هنرمندان نسل جدید مشی این هنرمند را سرلوحه توسعه و پیشرفت خودشان قرار دهند.

بهرام جزو اولین‌های هنر دوبله ایران بود؛ او را به صدای اتللو و نمایشنامه‌های شکسپیر می‌شناسند. از تئاتر به دوبله آمده بود و دوبله تله‌تئاتر را خوب می‌شناخت؛ می‌دانست دوبله مستند، سریال، فیلم و تله‌تئاتر چه تفاوت‌هایی با هم دارند.

بهرام بهترین «شکسپیرین» ایران بود و نقش «اتللو» را هم در زمان‌های گذشته ایفا کرده بود. بهرام در روزهای پایانی عمرش به‌روی یک مستند ویژه نوروز کار می‌کرد و بیماری اجازه نداد دنیای دوبله بتواند کارهای دیگری از ایشان ثبت و ضبط کند و جامعه علاقه‌مند به هنر از دریای بی‌کران تجربه و فرهیختگی استاد بهرام بهره‌مند شود.

پرویز بهرام، صدای ماندگار دوبله ایران صبح روز دوشنبه ششم خردادماه در سن 84سالگی درگذشت.

درگذشت گویندگی قدیمی و کاربلدِ رادیو

روز هشتم مردادماه خبر درگذشت حسین آهی را دادند؛  شاعر و گوینده پیشکسوت رادیو که پس از تحمل یک دوره بیماری، دار فانی را وداع گفت. او پس از دست و پنجه نرم کردن با بیماری سرطان دعوت حق را لبیک گفت.

حسین آهی متولد 1332 تهران، فرزند استاد علی آهی، شاعر و پژوهشگر ایرانی است که مدت‌ها به‌اعتبار و احترام پدر شاعرش «ابن‌آهی» تخلص می‌کرد، تحصیلات مقدماتی‌اش را در تهران گذرانده بود و پس از تسلط بر زبان‌های فارسی، عربی، پهلوی و آلمانی، در علومی مانند صرف، نحو، منطق، نجوم، فقه، اصول عروض و کلام نیز صاحب‌نظر بود.

آهی در دهه 80، برنامه «با کاروان شعر و موسیقی» را برای شبکه دو سیما اجرا می‌کرد. همچنین پس از آن، برنامه رادیویی «تماشاگه راز» را برای شبکه فرهنگ مجری‌گری کرد. اجرای بخش شبانگاهی چهارشنبه‌شب‌های رادیو پیام نیز از دیگر اجراهای حسین آهی بود.

از آهی که بیش از 25 کتاب پژوهشی و تصحیحی در حوزه شعر و ادبیات دارد، مقالات بی‌شماری نیز در مجلات و نشریات کشور از جمله «کیهان فرهنگی» و ماهنامه حافظ به چاپ رسیده است.

تهیه‌کننده قدیمی سینما و تلویزیون از دنیا رفت

16 مردادماه هم روز تلخ دیگری برای عرصه سینما و تلویزیون بود و سیدکمال طباطبایی دار فانی را وداع گفت، تهیه‌کننده‌ای که حدود چهار سال پیش «علی» فرزندش را که بازیگر سینما و تلویزیون بود، نیز بر اثر ایست قلبی از دست داده بود.

زنده‌یاد سیدکمال طباطبایی تهیه‌کنندگی مجموعه‌هایی نظیر «کاکتوس»، «بچه‌های نسبتاً بد» و «شب عید» را انجام داده بود و نخستین سریال شبکه نمایش خانگی با نام «قلب یخی» نیز به‌تهیه‌کنندگی وی تولید شده بود. «مرد آفتابی»، «عزیزم من کوک نیستم»، «سالاد فصل»، «شب»، «فرار بزرگ»، «هر شب تنهایی»، «توفیق اجباری» و... از جمله آثار سینمایی این تهیه‌کننده به‌شمار می‌آیند.

داریوش اسدزاده فوت کرد

سوم شهریورماه وکیل داریوش اسدزاده خبر درگذشتش را در گفت‌وگویی با خبرنگارخبرگزاری تسنیم، تأیید کرد. این هنرمند بعد از یک دوره تحمل و مبارزه با بیماری سرطان در منزل خود درگذشت.

نام داریوش اسدزاده ما را به‌یاد آثار باشناسنامه تلویزیون و سینما می‌اندازد؛ کارهایی همچون «خانه سبز»، «سمندون»، «یتیم‌خانه ایران»، «قلاده‌های طلا» و «جعبه موسیقی». او متولد 1302 در کرمانشاه بود.

9 آبان‌ماه روز درگذشت بازیگری دیگر؛ "ابراهیم‌آبادی" هم رفت

سریال‌های زیادی برای تلویزیون بازی کرده،‌ کارهای خوبی در سینما از او به نمایش درآمده و بارها روی صحنه تئاتر هنرنمایی کرد اما همواره خودش و خانواده‌اش به این نکته انتقاد داشتند چرا آن‌طور که باید و شاید خبری از او نمی‌گیرند. بارها به این نکته گلایه می‌کرد که چرا مسئولان پیشکسوتان فرهنگ و هنرشان را فراموش می‌کنند و حالا او رفت؛ بعد از دوره‌ای تحمل بیماری و کما و بیهوشی با صحنه هنرمندی در تئاتر، سینما و تلویزیون برای همیشه خداحافظی کرد.

مسئول بیمارستان آراد در بخش CCU به خبرنگار خبرگزاری تسنیم  گفت ساعت 16:15 در بیمارستان آراد بر اثر مشکلات ریوی و مشکلات تنفسی درگذشت.

او چند صباحی در حالت بیهوشی و کما به‌سر برد و حال وخیمی داشت.

آخرین سریالی که برای تلویزیون بازی کرد «پادری» محمدحسین لطیفی است اما بارها بازی درخشان «ابراهیم آبادی» در سریال «مختارنامه» و «آپارتمان شماره 13» دیده می‌شود. بسیار بازیگر مردمی و هنرمند قابل احترامی است؛ 63 فعالیت هنری در تئاتر، تلویزیون و سینما که 128 سریال و تله‌فیلم و 54 فیلم سینمایی و کارهای متعدد نمایشی در کارنامه "ابراهیم آبادی" وجود دارد.

ابراهیم آبادی متولد سال 1313 بود. او ابتدا در رشته هنر زیر نظر اساتیدی همچون علی اصغر گرمسیری به تحصیل پرداخت و بعد به شهر پراگ رفت و مدرک تحصیلی کارگردانی تئاتر را گرفت.

صداپیشه نقش امام‌خمینی(ره) در سریال معمای شاه

بیژن علی‌محمدی یکی از تیپ‌سازان برجسته دوبله کشور است؛ صدای او با کاراکتر امام خمینی(ره)، آیت‌الله طالقانی و آیت‌الله کاشانی در سریال "معمای شاه" برای همیشه یادگاری می‌ماند.  مجتبی نقی‌ئی مدیر دوبلاژ سیما خبر درگذشت بیژن علی‌محمدی را تأیید کرد و به خبرنگار تسنیم  گفت: خبر بسیار تلخی است که بیژن علی‌محمدی در کنار ما نیست اما او برای همیشه صدایش یادگاری می‌ماند.

 بهترین و بزرگترین تیپ‌ساز دوبله کشور را از دست دادیم؛ مردم او را با سریال "معمای شاه" می‌شناسند که چقدر هنرمندانه هم صداپیشه کاراکتر "امام خمینی(ره)" که شکرخدا گودرزی بازی می‌کرد، بود و هم "آیت‌الله طالقانی" و هم "آیت‌الله کاشانی"؛ یکی از بزرگان دوبله از میان ما رفت.

بیژن علی‌محمدی متولد سال 1340 از جمله گویندگانی بود که در دهه 1360 وارد واحد دوبلاژ صداوسیما شد، تحت آموزش اساتید نسل دوم دوبله قرار گرفت و کار دوبله را از سال 1364 با مجموعه تلویزیونی خارجی "جزیره گریز" آغاز کرد. کنار سریال "معمای شاه"، سریال‌های تاریخی "امام علی(ع)"، "روشن‌تر از خاموشی"، فیلم سینمایی "روز واقعه" و... از جمله آثاری بودند که در آنها به‌عنوان صداپیشه حضور داشته است.

علی‌محمدی 14 آبان‌ماه در حالی بر اثر ایست قلبی دار فانی را وداع گفت که حدوداً دو هفته قبل به‌دلیل سکته قلبی در بیمارستان بستری شده بود و در بیمارستان امام خمینی(ره) درگذشت.

خداحافظی مجید اوجی با سینما و تلویزیون

نیمه‌های شب 17 آبان‌ماه مجید اوجی تهیه‌کننده پیشکسوت تلویزیون جمعه‌شب بر اثر حمله قلبی درگذشت. او مدتی قبل به‌دلیل  عوارض ابتلا به سرطان در بستر بیماری بود. اوجی حدود یکی دو سال درگیر سرطان بود و 17 آبان بر اثر حمله قلبی درگذشت.

مجید اوجی همسر فلورا سام کارگردان تلویزیون و تهیه‌کننده سریال‌های مختلفی از جمله مرضیه، سفر سبز، بیقرار و... بوده است.

سریال "مرضیه" شبکه دوی سیما آخرین کاری بود که او تهیه‌کنندگی کرد.

خبر درگذشت شهلا ریاحی

11 دی‌ماه شهلا ریاحی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون کشورمان دار فانی را وداع گفت.  قنادیان مسئول آسایشگاه ایران‌مهر در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم خبر درگذشت شهلا ریاحی را تأیید کرد و گفت که آن مرحومه شب گذشته دار فانی را وداع گفته است.

مرحومه شهلا ریاحی در سال‌های اخیر به‌دلیل بیماری و کهولت سن از دنیای سینما و تلویزیون فاصله گرفته بود.

مرحومه شهلا ریاحی در 17 بهمن 1305 در تهران به دنیا آمد. او تحصیلات خود را تا سیکل ادامه داد و در 17سالگی، بنا به خواست و راهنمایی همسرش اسماعیل ریاحی که خود از شیفتگان تئاتر بود، به صحنه (تئاتر تهران) راه یافت.

وی سینمای حرفه‌ای را سال 1330 با فیلم «خواب‌های طلایی» به‌کارگردانی معزالدیوان فکری تجربه کرد. ریاحی سال 1335 فیلم «مرجان» را کارگردانی کرد و به این ترتیب نام اولین زن کارگردان سینمای ایران را به خود اختصاص داد. ریاحی گوینده رادیو و تلویزیون، مجری برنامه‌های کودک تلویزیون بود. شهلا ریاحی هنرپیشه صدا و دوبلور بود و فیلم‌های زیاد ایرانی و خارجی را دوبله کرد از جمله فیلم‌های معروفی چون دلیجان آتش و بربادرفته. وی کنار بزرگانی همچون حسین عرفانی، منوچهر نوذری، احمد رسول‌زاده، ولی‌الله مؤمنی، نصرالله مدقالچی و… به کار دوبله پرداخت.

بازیگر سریال "مختارنامه" از دنیا رفت

سلیمان سریال "مختارنامه" در بیمارستان رسول‌اکرم(ص) دارفانی را وداع گفت. در "دلیران تنگستان" بازی کرد اما سلیمان‌بن صرد خزاعی را خیلی دوست داشت. وقتی از او سؤال می‌کردیم "کدام‌یک از آثار سینمایی و تلویزیونی را بیشتر دوست داری؟" اولاً همه را جزو فرزندان خود می‌دانست و در وهله بعدی می‌گفت: سلیمان مختارنامه!

ولی‌الله شیراندامی روزهای سختی را در بستر بیماری گذراند و طی یک سال اخیر درگیر بیماری دیابت بود. وخیم‌تر شدن وضعیت جسمانی او را به بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان "رسول اکرم(ص)" کشاند؛ همسرش از وخامت اوضاع و بی‌هوش بودن او خبر داد؛ با پیگیری‌هایی که خبرنگار تسنیم از بیمارستان رسول اکرم(ص) داشت باخبر شدیم این بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون، درگذشت.

او  در آخرین گفت‌وگویش با خبرنگار خبرگزاری تسنیم  به نکته‌ای قابل تأمل اشاره کرد و گفت که با تمامِ چند سال بیماری هنوز دوست ندارد مردم را ناراحتِ این اوضاع کند، و اضافه کرد: از برخی رسانه‌ها گلایه دارم، وخامت اوضاع را طوری مطرح کردند که بسیاری از دوستان، آشنایان و مردم ناراحت شدند. از مردم توقعی ندارم ولی بسیار خوشحال می‌شوم وقتی هنوز "مختارنامه" را می‌بینند و مرا به‌یاد می‌آورند. این رمز همان کارهایی است که ماندگار می‌شوند.

ولی‌الله شیراندامی 88ساله دارای لیسانس تئاتر از دانشکده هنرهای زیبا از دانشگاه تهران و همچنین دارای مدرک درجه‌یک کارگردانی از وزارت ارشاد ایران که معادل دکترا می‌باشد، است. او در بیش از 30 نمایش، بازیگری و کارگردانی کرده است. وی در تعدادی از سریالهای تلویزیونی مانند اشک تمساح (احمد نجیب‌زاده 1362) و مختارنامه (داود میرباقری 1388‌ــ‌1383) نیز نقش‌آفرینی کرده است.

آخرین نمایش به‌کارگردانی این هنرمند فقید با عنوان «هنر کمدی» نوشته ادواردو فیلیپو سال 91 در سالن استاد ناظرزاده کرمانی تماشاخانه ایرانشهر به‌روی صحنه رفت. وی همچنین بعد از اجرای این نمایش، کتاب «تحلیل کارگردانی نمایشنامه مرگ پیشه‌ور» را تألیف کرد که توسط انتشارات نمایش چاپ شد.

او در بیش از30 تئاتر بازی و کارگردانی کرده و در فیلم‌هایی همچون «جایی برای زندگی»، «خانه‌ای روی آب»، «بوی کافور عطر یاس»، «شازده احتجاب»، «شیر سنگی»، «شب دهم»، «روز باشکوه» و «وسوسه» هم بازی کرده است.

برنامه نوروزی شبکه افق با رادیو/ جزئیات دیگر برنامه‌های تلویزیونیتبلیغات وقت‌نشناس در تلویزیون/ چرا آنقدر آگهی‌های بازرگانی آزاردهنده‌اند؟نگاهی به برنامه های مناسبتی تحویل سال در تلویزیون/ ضیاء حاشیه‌ساز، سلوکی بی‌سروصدا، رشیدپورِ با برنامه و علیزاده سردرگم

 

 ملکه رنجبر بدون مراسم تشییع
 

مادر بزرگ زیر  آسمان شهر قرار بود  آخرین پلان حضورش را در فصل جدید زیرآسمان شهر مهران غفوریان بازی کند، اما مشکلات گوارشی و بیماری‌های ناشی از سالخوردگی اجازه نداد ملکه رنجبر برگ دیگری از هنرمندی‌اش را در عرصه سینما  و تلویزیون به‌یادگار بگذارد.

او روز هشتم اسفندماه برای همیشه با صحنه تئاتر و دوربین سریال و فیلم سینمایی خداحافظی کرد.

مدیرعامل مؤسسه هنرمندان پیشکسوت با تأیید خبر درگذشت این هنرمند به خبرنگار تسنیم  گفت: فوت ملکه رنجبر امروز بر اثر مشکلات گوارشی و کهولت سن در بیمارستان کسری بود.  فوت این هنرمند پیشکسوت ربطی به ویروس کرونا ندارد.

خانواده مرحوم رنجبر تصمیم گرفتند به‌دلیل پیشگیری شیوع بیماری کرونا و حفظ سلامتی مردم مراسم خاکسپاری نداشته باشند و این هنرمند پیشکسوت در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شد.

انتهای پیام/+

R1515/P/S4,1430/CT7 واژه های کاربردی مرتبط بازیگران سینما و تلویزیون ایران سینمای ایران تئاتر رسانه ملی تلویزیون

منبع: تسنیم

کلیدواژه: بازیگران سینما و تلویزیون ایران سینمای ایران تئاتر رسانه ملی تلویزیون بازیگران سینما و تلویزیون ایران سینمای ایران تئاتر دوبله رسانه ملی رادیو تلویزیون دار فانی را وداع گفت ولی الله شیراندامی سینما و تلویزیون بازیگر پیشکسوت داریوش اسدزاده خبرگزاری تسنیم بیژن علی محمدی ابراهیم آبادی خبرنگار تسنیم امام خمینی ره جمشید مشایخی پرویز بهرام تهیه کننده خبر درگذشت برای همیشه شهلا ریاحی ملکه رنجبر مجید اوجی معمای شاه حسین آهی آیت الله بر اثر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۴۳۰۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شنیدن ملودی های شریف روی نُت «رعنا»/ موسیقی خوب برای سریال خوب

دریافت 113 MB

خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی؛ کارکرد تیتراژ چیزی شبیه به جلد کتاب است که طراحش تلاش می‌کند با انتخاب عناصر، فرم‌ها و چینش‌ها با کمک گرافیک و موسیقی مخاطب یک اثر را در جریان موضوع قرار دهد. شرایطی که گاهی بسیار نکته‌سنج، اندیشمندانه و حساب‌شده پیش روی مخاطبان قرار می‌گیرد و گاهی هم به قدری سردستانه و از روی ادای یک تکلیف اجباری ساخته می‌شود که بیننده را از اساس از یک اثر تصویری دور می‌کند.

آنچه بهانه‌ای شد تا بار دیگر رجعتی به کلیدواژه «تیتراژ» داشته باشیم، مروری بر ماندگارترین و خاطره‌سازترین موسیقی‌های مربوط به برخی برنامه‌ها و آثار سینمایی و تلویزیونی است که برای بسیاری از مخاطبان دربرگیرنده خاطرات تلخ و شیرینی است و رجوع دوباره به آن‌ها برای ما در هر شرایطی می‌تواند یک دنیا خاطره به همراه داشته باشد. خاطره‌بازی پس از آغاز و انتشار در نوروز ۱۴۰۰ و استقبال مخاطبان از آن، ما را بر آن داشت در قالب یک خاطره‌بازی هفتگی در روزهای جمعه هر هفته، روح و ذهن‌مان را به آن بسپاریم و از معبر آن به سال‌هایی که حال‌مان بهتر از این روزهای پردردسر بود، برویم.

«خاطره بازی تیتراژهای ماندگار» عنوان سلسله گزارشی آرشیوی با همین رویکرد است که به‌صورت هفتگی می‌توانید در گروه هنر خبرگزاری مهر آن را دنبال کنید.

در صدوپانزدهمین شماره از این روایت رسانه‌ای به سراغ موسیقی متن و تیتراژ سریال ماندگار «رعنا» به کارگردانی داود میرباقری و آهنگسازی شریف لطفی رفتیم که به سال ۱۳۶۹ از شبکه اول سیما در قالب یک سریال هشت قسمتی پیش روی مخاطبان قرار گرفت. مجموعه ای که به نوعی دومین سریال داود میرباقری بعد از سریال «گرگها» در مقام کارگردانی محسوب می شد و نشان داد که این کارگردان با تجربه و مخاطب شناس تلویزیون و سینما از همان ابتدا به موسیقی همواره به عنوان عنصری مهم، موثر و مولف برای جذب مخاطبان و ارایه محتوا نگاه می کند و در این چارچوب تلاش دارد تا از بهترین ها برای ساخت و طراحی موسیقی پروژه های خود استفاده کند.

سریال «رعنا» قصه بخشی از زندگی رعنا، دختر مردی به نام سنایی از صابون‌پزهای قدیمی تهران است. پس از چندی دانایی که دبیر آموزش و پرورش است به خواستگاری رعنا آمده و با وجود مخالفت‌های منصور (برادر رعنا) با او ازدواج می‌کند. اما پس از گذشت مدتی دانایی به دلیل شرکت در فعالیت‌های سیاسی دستگیر و روانه زندان و کشته می‌شود. پس از سال‌ها پسر رعنا که به شدت در حال مبارزه با رژیم پهلوی در سال ۱۳۵۷ است، در یک درگیری خیابانی مفقود می‌شود. رعنا و دخترش به دنبال یافتن او هستند که ماجراهایی از گذشته دوباره زنده می شود.

گلچهره سجادیه در نقش رعنا، بهزاد فراهانی در نقش دایی منصور، سعید نیکپور در نقش جواد دانایی، رویا تیموریان در نقش تهمینه دانایی، رسول نجفیان در نقش پوریا، پرویز پرستویی در نقش رسول نجفی، فاطمه گودرزی در نقش مریم، حسین پناهی، مهری مهرنیا، فرخ لقا هوشمند، اسماعیل شنگله، محمد کاسبی، مهری ودادیان، بهمن زرین پور، علی اوسیوند، عیسی صفایی، عزیزالله هنرآموز و محمدتقی شریفی بازیگریان سریال «رعنا» بودند که بسیاری از آنها تاکنون همچنان در پروژه های داود میرباقری جزو بازیگران اصلی و ثابت محسوب می شوند و در آن دوران توانستند به واسطه حضور در این سریال موقعیت های خوبی را در عرصه تصویر به دست آورند.

جبار آذین منتقد چندی پیش در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، پیرامون این مجموعه گفته بود: «رعنا» تجربه نمایشی جدیدی برای داود میرباقری و تلویزیون بود. این مجموعه برگرفته از فضای اجتماعی و سیاسی آن دوران ساخت شد. رعنا جزو کارهای خوب و پرخاطره تلویزیون از یک کارگردان متبحر در عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون سال‌های بعد کشور است. ساختار نمایشی خوب و شخصیت‌ پردازی‌های اصولی، مقبول و دیالوگ‌های خوب از امتیازهای مجموعه «رعنا» بود و میرباقری را در تولید کارهای تلویزیون توانا و خوش فکر نشان داد. این در حالی است که استفاده از بازیگران تئاتری و معرفی یک چهره مستعد که بعدها در سینمای ایران به عنوان بازیگری قدرتمند و محترم شهرت یافت (رویا تیموریان) و بهره‌گیری از دکورهای تلویزیونی حجیم و مناسب، متن خوب و بازی‌های روان از ویژگی‌های «رعنا» محسوب می‌شود. تمام امتیازهای هنری و فنی «رعنا» آن را اثری دیدنی ساخته بود تا مضامین خوب را واگویه کند و از عشق‌ها، رشادت‌ها، مبارزه‌ها، آرمان‌ها، تلخی‌ها و شیرینی‌ها بگوید و چه خوب هم در آن سال‌های کم رونقی تلویزیون اینها گفته شد و همین‌ها «رعنا» را با تجربه اندوزی‌هایش در اذهان به یادگار گذاشت.

اما یکی از ویژگی های مهم و موثر سریال تلویزیونی «رعنا» موسیقی تیتراژ و متن این مجموعه داستانی به آهنگسازی شریف لطفی بود که به دلیل طراحی یک تیتراژ متفاوت که در آن دوران بدعتی جدید به حساب می آمد توانست یکی از مولفه های مهم در ماندگاری آن تا به امروز به حساب آید. آن هنگام که ابتدا تصویر گلچهره سجادیه به عنوان بازیگر اول سریال روی یک تصویرگرافیکی شبیه به الواح تاریخی نمایان می شود و پس از آن عبارت «رعنا» در قالب لوگوتایپی متفاوت به نمایش در می آید. فضایی که موسیقی نقش مکمل را ایفا می کند و چارچوبی را پیش روی مخاطب قرار می دهد که دربرگیرنده حس و حال متفاوتی است.

موسیقی که به واسطه توجه لطفی به عنوان یک آهنگساز مولف و کهنه کار موسیقی کشورمان که سوابق آکادمیک او در عرصه موسیقی معرف تجربه بالای اوست، تلاش کرده تا ضمن توجه به مولفه های موسیقی ایرانی و ارایه درستی از آفرینش و خلاقیت در این نوع موسیقی با به کارگیری روش های نوین برای در خدمت محتوای اثر بودن، موسیقی تیتراژ متفاوت و خلاقانه ای را ارایه دهد. موسیقی که داود میرباقری همواره روی موسیقی به عنوان یکی از نقاط عطف و تاثیرگذار آثارش به آن توجه دارد و می کوشد تا در هر پروژه اش از این مولفه به درست ترین و علمی ترین شکل ممکن استفاده کند. آن چنان که اگر نیم نگاهی به کارنامه فعالیت های او داشته باشیم متوجه چنین رسالتی می شویم که اغلب موسیقی هایش توانسته اند تبدیل به ماندگارترین ها شوند.

طبیعتا در ساخت چنین موسیقی که بتواند دربرگیرنده مولفه های درست و اصولی از موسیقی متن باشد این نوازندگان هستند که بعد از آهنگسازی و ملودی پردازی نقش مهمی را ایفا می کنند. مسیری که به واسطه حضور هنرمندانی چون ابراهیم لطفی نوازنده ویولن، عباس ظهیرالدینی نوازنده ویولنسل، فرشید حفظی فرد نوازنده ابوا، شریف لطفی و حسین میرزایی نوازنده هورن، عبدالنقی افشارنیا نوازنده نی، مهرداد دلنوازی و شهریار فریوسفی نوازندگان تار، فریبا اسدی و محمود علیقلی آواز، محمود منتظم صدیقی نوازنده سازهای ضربی و تعدادی دیگر توانست موسیقی درست و اصولی را به گوش شنیداری مخاطبان ارایه دهد.

گرچه در رسانه ها مصاحبه چندانی از شریف لطفی درباره ساخت موسیقی سریال «رعنا» منتشر نشده است اما این آهنگساز، نوازنده، پداگوژیست موسیقی و رهبر ارکستر که از او به عنوان بنیانگذار دانشکده موسیقی دانشگاه تهران هم یاد می شود، در برخی از گفت‌وگوهای رسانه ای خود درباره نحوه حضورش در آثار سینمایی و تلویزیونی به عنوان آهنگساز گفته بود: هروقت به من از سوی پروژه ای تصویری پیشنهاد آهنگسازی آن ارایه می شود، اول از دست اندرکاران پروژه می خواهم که بخش هایی از تصاویر فیلمبرداری شده خود ر ابه صورت نامنظم در اختیار من قرار دهند که ببینم نتایج محتوایی تصاویر در چه قالبی است و وقتی ببینم نتیجه عمل چیست و هم در کارگردانی و هم در بازیگری همه چیز در جایگاه خوبی قرار دارد کاملا خودم را در اختیار کارگردان می گذارم و هر آنچه را که لازم باشد انجام می دهم.

این آهنگساز که در ساخت آثارش همواره تلاش می کند تا هم نشینی اصولی بین موسیقی ایرانی و موسیقی کلاسیک فراهم سازد، در یکی از گفت‌وگوهای رسانه ای اش توضیح داده بود: بالاترین تکیه گاه موسیقی ایرانی، دستگاه های موسیقی ایرانی برای روش مندی آفرینش در این گونه موسیقایی است که به اعتقاد من باید در کنار توجه به این مولفه ها به مواردی چون منش و خصوصیت انسانی این موسیقی ها توجه کنیم. در این چارچوب من همواره تلاش می کنم تا هیچ وقت وارد مقوله سفارشی کار کردن نشوم چون باید در ابتدای هر کاری خودم آن تفکر موجود در سریال یا فیلم سینمایی را دوست داشته باشم که اگر چنین نباشید هرگز چنین کاری را انجام نمی دهم.

همین نگاه ایده آل شریف لطفی است که همواره او را به عنوان آهنگسازی گزیده کار در سینما و تلویزیون کشورمان معرفی کرده و در مقام یکی از موثرترین و علمی‌ترین آهنگسازان کشورمان معرفی کرده است. مسیری که می توان در آهنگسازی فیلم های «مادیان» به کارگردانی علی ژکان، «سامان» به کارگردانی احمد نیک آذر، «کنار برکه ها» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «دخترک کنار مرداب» به کارگردانی علی ژکان، «پرنده آهنین» به کارگردانی علی شاه حاتمی، «مسافران دره انار» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «آهوی وحشی» به کارگردانی حمید خیرالدین، «دو همسفر» به کارگردانی اصغر هاشمی، «سکوت کوهستان» به کارگردانی یدالله نوعنصری، «عطر گل یاس» به کارگردانی بهمن زرین پور درک کرد.

چنین ساختاری در آهنگسازی آثار سینمایی و تلویزیونی مدت های زیادی است که در جریان تولیدات سینمایی و تلویزیونی کشورمان به واسطه عقب نشینی آهنگسازان پیشگام موسیقی کمتر دیده شده و فقط عده محدودی از هنرمندان هستند که تلاش می کنند در یک مسیر منطقی منطبق بر آموزه های دانشگاهی و تئوریک حوزه موسیقی به ویژه موسیقی دراماتیک حرکت کنند. فضایی که به نظر می آید می بایست از تجربیات شریف لطفی و هم نسلانش بیشتر از اینها استفاده کرد تا بتوانیم دوباره به دوران باشکوه موسیقی فیلم و تیتراژ دهه ۶۰ با همان امکانات ناچیز و محدود برگردیم.

کد خبر 6094445 علیرضا سعیدی